w drodze wyjątku
  • Dom… się zawalił
    19.10.2011
    19.10.2011
    Szanowna poradnio!
    Czy zaimek zwrotny się może występować po przecinku zamykającym zdanie podrzędne? Chodzi o zdania takie jak: „Dom, w którym mieszkam, się zawalił”, „Siły, które działają na ciało A, się równoważą”. Moje ucho podpowiada mi, że w takich wypadkach lepiej postawić zaimek się na końcu zdania, co jednak – jak mi się wydaje – spotkałoby się z dezaprobatą językoznawców.
  • dwukropki
    24.03.2006
    24.03.2006
    Czy można w jednym zdaniu użyć trzech dwukropków do wprowadzania wyliczeń? Książka Intepunkcja na co dzień tego zabrania. W zdaniu, o które chodzi, nie da się zastąpić dwóch dwukropków myślnikami, ponieważ są to wyliczenia równoważne, stosowane przed wyliczeniem utworów literackich. Co więc należy zrobić w takiej sytuacji?
  • jeszcze raz o transkrypcji z rosyjskiego
    15.02.2002
    15.02.2002
    Chciałbym jeszcze raz spytać o Czewengur. Rozumiem, że tłumacz powinien był zgodnie z zasadami transliteracji napisać Czewiengur, ale stało się, książka została w Polsce wydana pod tytułem przez we, i w dodatku jest to chyba jedyne polskie wydanie.
    Zwykle używamy tego, co jest polskim tłumaczeniem, choćby było ono przez tłumacza/wydawcę zniekształcone – np. piszemy Rewolwer i melonik czy Cmentarzysko Bezimiennych Statków, co nijak się ma do oryginalnych The Avengers czy La carta esférica.
    Do tego dochodzi problem następujący: transliteracja transliteracją, a w „Nowym słowniku ortograficznym PWN” mamy pierepałki i pierestrojkę przez re oraz pieriedwiżników i pieriedyszkę przez rie – a więc ten sam przypadek, a różne rozstrzygnięcia. Do tego dochodzi Peczora przez Pe. Czy w tych przypadkach zadziałały jakieś inne mechanizmy, nadrzędne w stosunku do zasad transliteracji? Czy „fakt wydawniczy” jest wystarczającym usprawiedliwieniem, by pisać zgodnie z tym, co na okładce, czyli że przeczytałem jednak Czewengur?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Jerzy Buczek
  • Nazwa indywidualna biblioteki

    4.12.2023
    4.12.2023

    Dzień dobry!

    Chciałabym prosić o odpowiedź w sprawie prawidłowej pisowni nazwy biblioteki. Nowa filia WiMBP w Gdańsku będzie nazywać się: Biblioteka Po Drodze. Czy wszystkie wyrazy powinny być napisane z dużej litery, czy też może „po” albo „drodze” powinny być pisane z małej? Pozostałe filie mają nazwy m.in. Biblioteka pod Żółwiem, Biblioteka na Fali, Biblioteka pod Kotem i Myszą. Chciałabym się upewnić, czy użycie wielkiej litery jest w nich prawidłowe. Pozdrawiam serdecznie

  • Nazwiska Nye i Gaffney
    1.06.2016
    1.06.2016
    Droga Redakcjo!
    Czy koniecznie powinnam odmienić nazwisko w połączeniu: komisja Nye? I jeszcze: jak przenieść do następnego wiersza nazwisko: Gaffney? >Gaf-fney czy Gaff-ney?

    Dziękuję.
    Z poważaniem
    Czytelniczka
  • orzecznik przymiotnikowy
    9.05.2003
    9.05.2003
    Droga Poradnio,
    moje pytanie dotyczy czasownika okazać się. Czy zapytamy, że ktoś okazał się jakimś czy jakiś, a może jest to zależne od kontekstu zdania? Jak zatem będzie poprawnie brzmiało zdanie: „Okazaliście się najdzielniejsi z obywateli” czy „Okazaliście się najdzielniejszymi z obywateli”? Osobiście optuję za drugą wersją, ale może się mylę? Dziękuję za odpowiedź.
  • voucher

    25.11.2023
    25.11.2023

    Dzień dobry, dlaczego w słowniku nie pojawia się słowo „voucher”, jako określenie pewnego rodzaju bonu lub kuponu?

  • odmiana obcych imion
    13.11.2007
    13.11.2007
    Proszę o wyjaśnienie dwóch spraw związanych z odmianą obcych imion:
    1) Dlaczego tolerowane jest przez językoznawców nieodmienianie niektórych obcych imion, pomimo że zasada zaleca odmianę tam, gdzie tylko jest to możliwe? A z pewnością jest możliwe w przypadku np. Nata Kinga Cole‘a czy Robina Hooda; uzus uzusem, frekwencja swoją drogą, ale zasady powinny być stosowane. Czy nie?
    2) Jak odmieniać przez przypadki imię pani Carey, słynnej piosenkarki? Brzmi ono: Mariah (fonetycznie [meraja]).
  • szlak + przyimek

    16.05.2023
    16.05.2023

    Dzień dobry,

    mam pytanie dotyczące poprawności użycia „nad” lub „na” w „szlak nad Morskie Oko” czy „szlak na Morskie Oko”. W różnych tekstach, głównie artykułach w prasie pojawiają się obydwie wersje i przyznam się szczerze, że zwątpiłam w swoje rozeznanie. Interesuje mnie więc, a wręcz męczy, które z nich rzeczywiście jest poprawne. Być może obydwa? I przy okazji, jeśli można prosić, to przydałaby się jakaś ogólna wskazówka ich użycia ze słowem "szlak (rozumiany jako droga)" typu szlak nad rzekę/morze/jezioro/staw itp.

    Serdecznie dziękuję!

  • Kisiel
    14.06.2006
    14.06.2006
    Dzień dobry. Chiałabym się dowiedzieć, czy nazwisko Kisiel jest etymologicznie związane z potrawa i skąd ono pochodzi.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego